CITES to konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem, zwana także konwencją waszyngtońską lub w skrócie CITES.

CITES – o co chodzi?

Celem konwencji jest ochrona dziko występujących populacji zwierząt i roślin gatunków zagrożonych wyginięciem poprzez kontrolę, monitoring i ograniczanie międzynarodowego handlu nimi, ich rozpoznawalnymi częściami i produktami pochodnymi, a także zapewnienie międzynarodowej współpracy na rzecz ograniczania nielegalnego handlu okazami gatunków zagrożonych wyginięciem i podnoszenie świadomości na temat presji człowieka na dziko żyjące gatunki roślin i zwierząt.

Co jest zabronione?

W świetle przepisów CITES nie ma znaczenia, czy przewóz dotyczy żywych zwierząt czy przedmiotów, produktów z nich wykonanych. A zatem jeśli na liście gatunków objętych tymi przepisami znajduje się np. pyton, to nie wolno bez odpowiedniego zezwolenia przywieźć ani żywego zwierzęcia, ani też np. torebki czy paska wykonanego z jego skóry.

Na liście gatunków znajdują się m.in.:

  • Krokodyle – torebki, paski, buty, okazy wypchane
  • Warany – torebki, buty, paski, okazy wypchane.
  • Węże należące do dusicieli np. pytony, boa, anakondy – torebki, buty, paski, spodnie, kurtki.
  • Korale rafotwórcze – kawałki rafy koralowej oraz wyroby wykonane z koralowców.
  • Przydacznie – małże z oceanów i mórz tropikalnych. Muszle i wyroby z nich wykonane.
  • Dzikie koty – np. lamparty, oceloty, rysie, lwy, gepardy, tygrysy – wyroby ze skór i kości, trofea myśliwskie, medycyna dalekiego wschodu.
  • Niedźwiedzie – skóry, czaszki, trofea myśliwskie, medycyna dalekiego wschodu.
  • Papugi – (wyjątkiem jest nierozłączka czerwonoczelna, papużka falista, nimfa i aleksandretta obrożna, które nie są chronione). – żywe okazy hodowane w domach, jaja, pióra, okazy wypchane.
  • Ptaki drapieżne (z wyjątkiem 4 gatunków urubu /sępników/, które należą do rodziny kondorowatych) – pióra, jaja, wypchane okazy, żywe okazy do celów sokolnictwa.
  • Wszystkie jesiotrokształtne, czyli np. jesiotry, z których pochodzi kawior – kawior.
  • Storczyki, kaktusy, wilczomlecze, a także niektóre rośliny owadożerne
  • Żywe rośliny, bulwy, cebulki
  • Rośliny: niektóre agawy, niektóre cyprysy, prawie wszystkie kaktusy, wszystkie storczyki, wszystkie dzbaneczniki, szereg roślin drzewiastych z rodziny mahoniowatych, palisandry – egzotyczne rośliny ozdobne, meble i przedmioty z drewna (w szczególności mahoniowego), wyroby z palisandru (np. gitary)

Import z Chin a CITES

Jak widać chcąc importować z Chin np. meble lub gitary, które byłyby wytworzone np. z mahoniu lub palisandru to musimy posiadać odpowiednie dokumenty i postarać się o zezwolenie na przywóz takich produktów. Sprawa ma się tak samo jeśli importujemy odzież skórzaną np. z krokodyla itp.

Jak uzyskać niezbędne dokumenty do odprawy celnej?

Gatunki zagrożone wyginięciem zostały umieszczone w grupach: A, B, C i D.

Grupa A – gatunki najbardziej zagrożone wyginięciem.  

Zezwolenia na ich przywóz wydaje się sporadycznie, a obrót nimi jest pod ścisłą kontrolą. Osoba, która chce je przywieźć na teren UE, musi uzyskać komplet dokumentów. Potrzebne będzie:

  • zezwolenie importowe, wydane w pierwszej kolejności przez organ administracyjny Konwencji Waszyngtońskiej kraju, do którego ma być przywieziony okaz oraz
  • zezwolenie eksportowe lub świadectwo reeksportu, wydawane w drugiej kolejności przez organ administracyjny Konwencji Waszyngtońskiej państwa, z którego okaz jest wywożony.

Grupa B – gatunki, które nie są tak zagrożone jak te z grupy A, ale mogą stać się takimi, jeżeli ich obrót nie będzie kontrolowany.

Aby przywieźć do UE okazy gatunków z grupy B, należy uzyskać:

  • zezwolenie eksportowe lub świadectwo reeksportu z kraju, z którego okaz jest wywożony,
  • przed przywozem okazu, dodatkowo uzyskać zezwolenie importowe kraju UE, do którego chcemy przywieźć okaz.

Zezwolenia i świadectwa wystawiają organy administracyjne Konwencji Waszyngtońskiej odpowiednich państw.

Grupa C – gatunki zgłoszone przez poszczególne kraje do objęcia ochroną.

Aby je przywieźć trzeba:

  • mieć odpowiedni dokument z kraju wywozu. Może to być zezwolenie eksportowe, świadectwo reeksportu lub świadectwo pochodzenia, w zależności od gatunku i kraju wywozu oraz
  • wypełnić zawiadomienie o przywozie (zgłoszenie importu). Robi to osoba, która przywozi okaz.

Grupa D – gatunki, których przywóz musi być rejestrowany. W tym przypadku wystarczy jedynie wypełnić zawiadomienie o przywozie (zgłoszenie importu). Robi to osoba, która przywozi okaz.

Jeśli chcesz wiedzieć dokładnie do jakiej grupy należy przyporządkować daną roślinę lub zwierzę to zapraszam do zapoznania się z Rozporządzeniem Rady (WE) NR 338/97 z dnia 9 grudnia 1996 r. w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi. Tam w załączniku A, B i C można wszystko dokładnie sprawdzić. Załącznik D nie ma swojego odpowiednika w Konwencji Waszyngtońskiej. Wpisane są tutaj gatunki, w przypadku których prowadzony jest monitoring skali importu w celu określenia intensywności handlu oraz potencjalnych skutków jaki może on mieć na dzikie populacje tych gatunków.

Kontrola Celno-Skarbowa

Kontrola na granicy obejmuje:

  • Wszystkie wymagane dokumenty wraz z okazem. Muszą być przedstawione do granicznej kontroli celnej w chwili przywozu lub w wyznaczonych jednostkach celnych, w przypadku wywozu z terenu UE.
  • Jedynie oryginały dokumentów wraz z odpowiednimi kopiami. Tylko one są uznawane przez organy celne. Przedstawienie kopii dokumentów bez oryginału (jeżeli jest wymagany) jest niezgodne z przepisami, które regulują obrót gatunkami zagrożonymi wyginięciem.

Zgłoszenie do kontroli przywożonego okazu wraz z odpowiednimi dokumentami może nastąpić jedynie na granicy UE, podczas jej przekraczania (przejścia graniczne, międzynarodowe porty lotnicze lub międzynarodowe porty morskie). Nie można tego zrobić w urzędach wewnętrznych (oprócz wyjątków określonych w przepisach).

Kary

Przewożenie, niezgodnie z przepisami, przez granicę UE okazów, które należą do gatunków zagrożonych wyginięciem jest przestępstwem – na mocy art. 128 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. Nr 92 poz. 880 z późn. zm.).

Grozi za to kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

Przepisy dopuszczają pewne odstępstwa i wyjątki od ogólnych zasad, ale ich zastosowanie wymaga dokładnej analizy konkretnego przypadku.

Szczegółowe informacje można uzyskać w:

  1. Ministerstwie Środowiska – Departament Ochrony Przyrody 
  2. Izbach Administracji Skarbowej – koordynatorzy ds. CITES
  3. Ministerstwie Finansów – Departament Ceł

Importujesz towar który podchodzi pod CITES? Oto co musisz przygotować

Ile wnosi opłata?

Opłata za wydanie zezwolenia na przywóz/(powrotny) wywóz okazów CITES wynosi 107 zł, a za wydanie świadectwa UE – 17 zł.

Obowiązek dokonania opłaty skarbowej powstaje z chwilą złożenia wniosku o wydanie zezwolenia lub świadectwa.

Dowód zapłaty należnej opłaty skarbowej dołącza się do stosownego wniosku.

Opłaty należy dokonać na konto:

Urząd Miasta Stołecznego Warszawy Centrum Obsługi Podatnika nr konta: 21 1030 1508 0000 0005 5000 0070 z dopiskiem: opłata za wydanie dokumentu CITES

Podobne wpisy