Wyjaśniam prostym i zrozumiałym językiem, najważniejsze informacje z transportem na warunkach FOB.
Skrót FOB oznacza – Free On Board (named place/port)czyli dostarczony na statek (nazwa portu). Jest to jedna z najczęstszych reguł incoterms. Dzieje się tak dlatego, że sprzedający i kupujący mają mniej więcej podobną ilość obowiązków i opłat. Poza tym to jedna z najczęstszych reguł wykorzystywanych w transporcie morskim.
Dla kogo jest FOB incoterms 2020?
Dla wszystkich importerów, którzy wysyłają swój towar drogą morską. Reguła ta pozwala z jednej strony ograniczyć koszty, a z drugiej ciągle posiadać realny wpływ na transport. Możliwość podzielenia się kosztami jest na pewno dobrą cechą tego transportu. Koszty lokalne mogą być wysokie.
Obowiązki Sprzedającego zgodnie z regułą FOB Incoterms 2020
Postaram się to ująć jak najprościej się da, bez wchodzenia niepotrzebnie w rzeczy oczywiste: jak dostarczenie dokumentów handlowych itp.
- Sprzedający pokryje koszty pakowania i załadunku towaru na samochód
- Dostarczy na swój koszt towar do portu
- Dokona odprawy eksportowej i pokryje jej koszty
- Opłaca opłaty portowe w porcie pochodzenia
- Odpowiada również za towar do momentu załadowania go na statek
- Przesyła nam BOL lub B/L
Teoretycznie sprzedający może użyć swojego sprawdzonego spedytora na swoim odcinku odpowiedzialności. Jednak tak się zazwyczaj nie dzieje. Dlaczego? O tym za chwilę w paru podpunktach niżej.
Obowiązki kupującego zgodnie z regułą FOB Incoterms 2020
Poniżej rzeczy za które odpowiada i ponosi koszty kupujący:
- Pokrywa koszty transportu morskiego
- Opłaca opłaty w porcie docelowym
- Odpowiada za odprawę importową i koszty z tym związane
- Pokrywa koszty transportu związane z dostawą do miejsca docelowego (np. swój magazyn)
Dostarczenie towaru
Za moment dostarczenia towaru i przeniesienie odpowiedzialności uznaje się moment kiedy towar jest załadowany na statek.
W jakich formach transportu można używać warunków FOB?
Wszędzie przeczytamy że warunki FOB incoterms są stosowany jedynie w transporcie morskim. Jest to prawda. Jednak okazuje się, że wiele osób również wykorzystuje ją w transporcie kolejowym. Dlaczego tak się dzieje? Jak to możliwe?
Dzieje się tak ponieważ inne skróty i warunki takie jak FOT/FOR czyli Free of terminal/Free of rail, które występują w transporcie kolejowym nie są aż tak rozpowszechnione (wiedza o nich), dlatego w uproszczeniu większość posługuje się FOB, ponieważ jest tak wygodniej.
Jak wygląda transport na warunkach FOB w praktyce?
Jeśli zastanawiasz się jak w praktyce wygląda taki transport to poniżej krok po kroku co się dzieje. Pierwszy krok to kupujący(importer czyli Ty) sprawdza stawki i wybiera swojego spedytora. Najlepiej aby spedytor był z Polski (dlaczego? o tym w szczegółach następnym razem). Następnie znając ceny i potwierdzając transport otrzymujemy informacje do agenta w Chinach, który będzie prowadził naszą sprawę. To on będzie się kontaktował z naszym dostawcą i ustalał wszystkie szczegóły. Tak jak pisałem wcześniej teoretycznie załadowca (fabryka), ma możliwość wybrać swój transport, aż do portu, lecz tak się zazwyczaj nie dzieje. Dlaczego? Fabryka skupia się bardziej na produkcji – kwestia logistyki jest dla nich nie znacząca. Nie mają na to czasu, dodatkowo każdy spedytor lub armator ma swoje reguły i wymagania, i lepiej aby wszystko robiła jedna firma. Trzeba pamiętać, że spedycja będzie miała znaczenie dla fabryki jeśli firma którą wybraliśmy będzie miała za wysokie stawki lokalne w porównaniu do innych konkurencyjnych firm. Co się dzieje dalej?
Następnie rezerwowane jest miejsce na statku i wysyłany jest samochód lub kontener do załadunku. Zazwyczaj kolejnego dnia towar dociera do portu i tam przechodzi odprawę eksportową i jest ładowany na statek. W momencie wypłynięcia, nie pozostaje nam nic innego jak tylko czekać około 30 dni i w tym czasie przygotować wszystkie dokumenty do odprawy.
Ubezpieczenie
Nie ma obowiązku formalnego zawarcia ubezpieczenia przy regule FOB incoterms 2020. Jednak nie ma co się zastanawiać i zawsze lepiej ubezpieczyć towar. Najlepiej taką informacje od razu podać w momencie potwierdzania transportu z firmą spedycyjną.
Podsumowanie
FOB – jest bardzo popularną regułą incoterms. Pozwala również sporo zaoszczędzić w porównaniu do reguły EXW. Mimo tego, że w teorii mamy mniejszą kontrole nad towarem, to faktycznie w dalszym ciągu większość jest pod kontrolą naszego spedytora, lub jego agenta w Chinach.
Warto na bieżąco sprawdzać ceny i porównywać z innymi spedycjami. Ceny pomiędzy różnymi spedycjami mogą być naprawdę duże. Na pewno pomoże nam to zaoszczędzić gdy planujemy transport z Chin.
